Alt ön dişler süt dişlerinin arkasında ve V şeklinde çıkarlar. Üstelik dişlerin ucunda da kırık kırık görüntüler vardır.
Üst ön dişler de alt dişlerin tam aksine süt dişlerin önünde yer alır. Onların da ucunda girintili çıkıntılı görüntü vardır. Her iki durum da gayet normaldir. Alt dişler dilin basıncıyla öne, üst dişler ise dudağın basıncıyla arkaya dönerler. Dişlerin ucunda yer alan girinti çıkıntılar ise ! gelişim olukları’ dır. Dişlerin sürmesinin ardında uç kısımları düzleşir.
Karışık dişlenme dediğimiz dönem 7 yaşında başlar, 12 yaşında da tamamlanır. Bu dönemde dişlerin görüntüsü aileleri endişelendirir ve biran evvel ortodontik tedavinin başlamasını isterler. Ortodontik tedaviye en iyi başlama yaşını diş hekiminiz karar verir.
Büyüme ve gelişim dişlerin hareketini de etkiler. Erken başlanan ortodontik tedavi, tedavi süresini uzattığı gibi maliyeti de arttırır.
Çapraşıklık ve sorun çeneler arası ilişkiden kaynaklanıyor ise, örneğin, sabancı çenesi diye tabir edilen rahmetli Sakıp Sabancı’nın çene yapısına sahip olan çocuklarda alt çenenin öne doğru gelişimini durdurmak için tedaviye biran evvel başlanmalıdır.
Çene ilişkilerinin normal fakat tek dişin bulunduğu konumdan diğer dişlere nazaran çok önde ya da çok geride olduğu ‘ tek diş yan çapraz’ ilişkilerde de erken müdahale gerektirir.
Aşırı çapraşıklığın olduğu ya da dişlerin aşırı fırlak durduğu ( tavşan diş) durumlarda çocuk, çevresi tarafından eleştirilir hatta dalga geçilir ise bu duruma yardımcı olmak maksatlı erken ortodontik tedaviye başlanılabilir. Eğer ergenlik döneminde ya da ileriki dönemde çapraşıklık yeniden ortaya çıkarsa ‘ retreatment’ denilen kısa bir tedavi programı belirlenebilir.
Bir genelleme yapmak gerekirse çoğu ortodontik tedavi 9-14 yaşları arasında gerçekleştirilir. Tedavinin zamanına ise, 1-5 yıl arasında tamamen tedavinin seyrine ve çocuğunuzun gelişimine göre karar verilir.
Yaş ve tedavinin uzunluğu arasında istatistiksel olarak anlamlı ve korelasyon göstermiştir.
Süt dişleri dökülüp daimi dişler çıkmaya başladığında çocuklarınızı mutlaka diş hekimine götürüp muayenelerini yaptırın ama sakın çocuğumun dişleri çapraşık olacak endişesi taşımayın.
KORUYUCU ORTODONTİ
Koruyucu ortodontinin amacı dişler çapraşıklaşmadan önlemler almak ya da çapraşıklığın oluşmasına neden olan unsurları ortaya çıkarıp elimine etmektir.
SÜT DİŞLERİNİN ÖNEMİ: Süt dişleri daimi dişlerin yerini tutan doğal yer tutuculardır. Bu nedenle normal düşme zamanlarına kadar ağızda kalması gerekir. Süt dişleri de flour uygulamasıyla güçlendirilmelidir, çürüdükleri zaman doldurulmalıdır. Çocuklarımıza 2 yaşından itibaren diş fırçalama alışkanlığı verilmelidir.
YER TUTUCULAR: Süt dişlerin erken kaybı olduğunda alttaki daimi dişin gelişimine bakmak gerekir. Şayet daimi diş, kök gelişiminin 32 sini tamamlamış ise yanında yer alan diğer dişler bu bölgeye kayıp çapraşıklığa neden olabilir.
Bu nedenle kaybedilen süt dişinin yerini alan yer tutucular yapılmalıdır.
KÖTÜ ALIŞKANLIKLARIN TESPİT EDİLİP ORTADAN KALDIRILMASI: Parmak emme, emzik emme, kalem ısırma ( ilkokul çocuklarında) gibi alışkanlıklar henüz gelişmekte olan kasların üzerinde olumsuz etkiye sahip olurlar ve dişlerin ‘V’ şeklini almasına ve ön dişlerin çene kapandığında bile kapanmamasına sebep olurlar.
Emme içgüdüsü yaşamsal bir güdüdür. Çok radikal yöntemlerle ‘parmak emme’ gibi alışkanlıklar ortadan kaldırılmamalıdır.
Alışkanlığın yerine başka bir şey konulup, çocuğun dikkatini başka şeye yönlendirmek gerekir. Bu alışkanlık özellikle çevre tarafından alay edilen ve eleştirilen hal alır ise kalıcı hale gelir.
SOLUNUM PROBLEMLERİ: Özellikle kreş çocuklarında üst solunum yolu enfeksiyonları sık rastlanır. Geniz eti büyümesi, burun tıkanıklığı, çocuğunuzu ağız solunumuna iter.
Burun solunumu yapmaya teşvik etmek gerekir. Burunun temiz olmasına,uyunulan odanın nemlendirilip havalandırılmasına dikkat etmek gerekir. Şayet geniz eti büyümesi var ise mutlaka kulak burun boğaz uzmanlarından destek alınmalıdır.
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise uzun süren bir gribal enfeksiyonun ardından çocuğunuzun ağız açık yatmaya alışmasıdır. Bu nedenle burnun açık olduğundan emin olunca ağzı uyurken yavaşça kapatmak, bu alışkanlığın ortadan kalkmasına yardımcı olur.
SÜRME REHBERLİĞİ: Dişlerin anneden, çenenin babadan alındığı ya da tam tersi olduğu çocuklar çapraşıklık ya da aralıklı diş yapısına sahip olacak adaylardır. Bu durumun tespiti de röntgen tetkikleri ile anlaşılır.
Çapraşıklık 4 kişilik arabaya 5 kişinin binmesinde olduğu gibi çeneye sığmayacak genişilikte dişlerin çıkması ile oluşur. Bu nedenle 1. Premolar dişinin çıkar çıkmaz çekilmesi çapraşıklık oluşmadan sorunun çözülmesini sağlar.
BASİT ÇAPRAŞIKLIKLAR: Bir dişin yana çene kavsinin olması gerektiği yerin ilerisinde ya da gerisinde olduğu durumdur. Bir takım basit hareketli apareylerle gidişat yönlendirilerek ortadan kaldırılır.
Büyüme ve Gelişim akan bir nehir gibidir. Önüne set gerip baraj oluşturup bu enerji olumlu yönde şekillendirilebilir. Koruyucu ortodonti de çapraşıklığı veya çene anomalilerini bu şekilde ortadan kaldırır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder